Bijeenkomst 13 september 2020

Om kwart voor drie verzamelden ongeveer 75 personen zich voor het ontvangstgebouw van begraafplaats Kovelswade. De zon scheen uitbundig, hetgeen goed uitkwam voor de twee wandelingen van 45 minuten in de buitenlucht. Nadat er 4 groepen gevormd waren ging twee groepen onder begeleiding van gidsen eerst naar de High Line van Utrecht, oftewel het Oosterspoorbaanpark. De andere twee groepen kregen een rondleiding door twee gidsen over de Algemene begraafplaats Soestbergen. Om 4 uur vond er een wisseling tussen de groepen plaats.

De High Line van Utrecht: De Oosterspoorweg is in 1874 aangelegd als verbinding tussen Utrecht en Hilversum. Het deel ten zuiden van het Spoorwegmuseum verloor haar functie en vroeg om een nieuwe ontwikkeling. Op 22 januari 2017 werd Park Oosterspoorbaan officieel geopend. Een verbinding tussen de binnenstad van Utrecht en het Kromme Rijngebied. Een prachtig park met vele buurt initiatieven om het een nog mooiere plek voor de hele buurt te maken.

Algemene begraafplaats Soestbergen: Na het binnenstedelijke begrafenisverbod in 1830 werd deze Eerste Algemene begraafplaats aangelegd op het terrein van buitenplaats Soestbergen naar ontwerp van J.D. Zocher. In het midden ligt een grote ‘rotonde’, met grafkelders van Utrechtse notabelen uit de 19e eeuw. De 17e-eeuwse villa werd dienstwoning.

De beide wandelingen waren, zeker door de uitleg van de gidsen, heel erg interessant. Na afloop was er een borrel in het ontvangstgebouw van begraafplaats Kovelswade, een mooi gebouw in traditioneel neoclassicistische stijl.

Bijeenkomst 9 augustus 2020

Op 9 augustus vond er weer voor het eerst een echte gastheerschap en cultuur-bijeenkomst plaats. En wel in de zinderende hitte en met in achtneming van de corona-regels: iedereen was ingedeeld in groepjes van gemiddeld 8 personen en de verschillende groepjes vertrokken telkens 8 minuten na elkaar voor een wandeling. Er was een puzzeltocht uitgezet door het noordelijk stadsgebied; iedereen kreeg een mooi boekje, waarin de route en de opdrachten beschreven stonden.

Het groepje, dat de opdracht binnen de kortste tijd opgelost zou hebben was de winnaar. De tocht eindigde bij het politiebureau, waar de opeenvolgende groepjes nog een opdracht moesten uitvoeren, namelijk twee van onze vrienden mochten in de rol van agent twee andere vrienden in de rol van snelheidsovertreders of overlast gevende jeugd bekeuren.

Dit onder toeziend oog van de wijkagent Pieter Schouten, die de verschillende manieren van bekeuren van onze amateuragenten evalueerde. Het volgende werd in ieder geval duidelijk: je moet echt zeggen: “U heeft te hard gereden” en beslist niet: “Ik denk dat U te hard gereden heeft”, dat laatste leidt alleen maar tot discussies! Tijdens de borrel op het voorplein bij het politiebureau werd, helaas iets te vroeg (omdat het laatste groepje nog niet gearriveerd was), het prijswinnende groepje bekend gemaakt.


En wat bleek later toen deze allerlaatste groep arriveerde? Deze laatste groep bleek de eigenlijke winnaar te zijn, zij hebben in 61 minuten de puzzel opgelost: een record. Gelukkig hadden we genoeg prijzen bij ons, dus nu hebben we uiteindelijk een eerste en nog een eerste prijs uitgereikt! Dank, laatste groep voor jullie inzet en enthousiasme en dat geldt voor alle deelnemers van de middag want het was heerlijk geanimeerd!

Onlineprogramma, juli 2020

Tegen de 30 deelnemers loggen op 10 juli om 15.00 uur in bij de online-bijeenkomst. Het is het tweede alternatieve programma sinds het uitbreken van Covid19.
Joost en Jorik openen het online programma. Onze vriend en bestuurslid Ad S. is werkzaam bij de Politie Midden Nederland en verantwoordelijk voor de uitvoer van de handhaving op de Corona maatregelen: ‘Chef Corona’. Aan de hand van plaatjes en foto’s, geeft hij een kijkje in de keuken van de besluitvorming in de stad en veiligheidsregio, met de dillema’s die er zoal spelen. Mensen voelen zich veiliger, met tot gevolg dat er grotere risico’s worden genomen. Nu de maatregelen wat vrijer zijn geworden, is het voor de politie drukker geworden. Er komen veel specifieke vragen over wat wel en niet mag. Het is best lastig om die te beantwoorden. Maatregelen moet niet alleen redelijk zijn voor die ene ondernemer of een burger, maar ook in verhouding staan tot de maatregelen van de buurman. Ad heeft er dagelijks mee te maken. 
Aansluitend wordt de kennis over Utrecht van de deelnemers op de proef gesteld in een online Quiz. Deze wordt gevolgd door een korte enquête. Deelnemers kunnen via hun telefoon live meedoen. De quiz is pittig! Een voorbeeldvraag: welke namen had het museumkwartier vroeger? Alle deelnemers hebben vooraf een fles wijn ontvangen en de winnares (Jutta) ontvangt nog extra bloemen. 
We sluiten af met een kijkje in de Leeuwenberg. Geestelijk vader Gavriel en zijn collega Marieke geven ons in een filmpje een rondleiding door de nieuwe studio gevorderd (overal hangen camera-constructies). Het is een pittige tijd geweest en dat is het nog steeds. Er zijn wel al eerste 1,5-meter-concertjes geweest. Gavriel en Marieke nodigen de G&C-vrienden uit om gerust eens binnen te stappen! We zijn altijd welkom! Deze kans laten we zeker niet schieten. Tot slot deelt Florence mee dat de Monumentendag dit jaar WEL doorgaat, natuurlijk met de nodige beperkingen. Je moet je vooraf inschrijven. 
Op de vraag hoe de corona-tijd is beleefd, gaven de vrienden het volgende antwoorden:

Wandeling door Steegjes, juni 2020

Na twee maanden Covid-pauze start Gastheerschap en Cultuur voorzichtig weer op. Niet met een klassiek programma, maar met een Audio-tour die onze vrienden op eigen gelegenheid kunnen lopen. De Utrechtse steegjes en hun verhalen zijn deze keer het onderwerp. Bert Polman is lid van van de Commissie Cultureel Erfgoed van de historische Vereniging Oud-Utrecht en auteur van het boek “Tussen Zwaansteeg en Achterom”. Speciaal voor onze vrienden is hij bereid geweest om een Podcast te maken. Een tour die ons een uur, de smalle straatjes van Utrecht laat herbeleven. Vrienden kunnen hem downloaden via de site. Een bijzondere ervaring: alleen, maar toch samen!

Malie- en Tolsteegsingel, maart 2020

In vier groepen hebben we twee appartementen bezocht in het Hieronymushuis. Dit bijzondere, tegenover de Abstederbrug aan de Maliesingel gelegen gebouw werd in 1875 opgericht door het Rooms Katholiek Parochieel Armbestuur der Stad Utrecht als wees- en oudenliedenhuis. Het neogotisch gebouw van architect Alfred Tepe heeft nog tot 2000 als verpleeghuis gediend. In 2007 zijn appartementen gerealiseerd, waarbij de oorspronkelijke architectuur van dit rijksmonument zo veel mogelijk is gerespecteerd. Een door ons bezocht appartement is een woning in de “oude” gangen op de eerste verdieping aan de voorzijde met een bijzondere monumentale schouw in die woonkamer. Het andere appartement is een fraaie loft op de derde verdieping aan de achterzijde met uitzicht op de Minstroom en op het spitste torentje van Nederland.
Vervolgens hebben we het oudste huis aan de Tolsteegsingel 10 bezocht waar de daar wonende beiaardier zijn oefenbeiaard heeft gedemonstreerd. 
Als laatste bezochten we het Muze Hotel – een verwijzing naar de Utrechtse musea, zoals ook alle 6 kamers een ander Utrechts museumthema krijgen – in aanbouw met sfeervolle kamers op drie verdiepingen.
De door meer dan honderd vrienden bezochte bijeenkomst werd afgesloten met een borrel in het Museumcafé van het Centraal Museum.

Pieter Baan Centrum, februari 2020

Windkracht 10 was het op zondag 9 februari. Toch hadden meer dan 80 vrienden zich begeven naar de voormalige gevangenis annex het Pieter Baan Centrum aan de Gansstraat. Voor één week was de oude gevangenis omgetoverd in een expositieruimte voor het festival ‘Uncloud’. Dat festival, georganiseerd door een kunstenaarscollectief dat tijdelijk het gebouw in gebruik heeft, bracht muziek, ruimte en – voor het eerst – beeldende kunst bij elkaar. We werden in groepen een uur rondgeleid door de tentoonstelling en kregen toelichtingen van de curatoren. Er is veel gewerkt met licht- en geluidseffecten. De kunstwerken gingen deels in dialoog met het gebouw en zijn geschiedenis. Tijdens een workshop mochten de vrienden in steekwoorden aangeven hoe de tentoonstelling op ze overkwam. “Beklemmend” en “unheimlich” zijn woorden die werden opgeschreven en aansluitend in een nieuw ‘kunstwerk’ werden verwerkt. In een andere workshop werd met laser ‘geschilderd’ op personen. In een derde deel vertelde een voormalige bewaker, die er meer dan 30 jaar werkzaam is geweest, over het toenmalige leven in het Pieter Baan Centrum. Het geheel werd afgesloten met een borrel in de voormalige gymzaal.

Nieuwjaarsborrel, januari 2020

2020 wordt ingeluid in het prachtige Leeuwenberg Gasthuis. Het intieme rijksmonument aan het Servaasbolwerk – in 1567 een pesthuis gebouwd met geld uit de nalatenschap van Agnes van Leeuwenberch – krijgt een geheel nieuwe bestemming. Gastheer en cellist Gavriel Liebkind vertelt over zijn concept ConcertLab: ‘de Leeuwenbergh als zaal en Youtube-studio voor onversterkte klassieke muziek, maar ook een hub voor muziekkanten’. Het is een ambitieus plan. Johan Blom, directeur van Stadsherstel Utrecht leidt de 180 aanwezige vrienden door het verleden langs de verschillende bestemmingen die Leeuwberg naast pesthuis heeft gehad: kazerne, universiteitsgebouw, laboratorium en concertzaal. Daarna bestijgt Evelien Merkx van het gelijknamig architectenbureau, het nog in aanbouw zijnde podium. Ze geeft een doorkijk in de architectonische ingrepen uit het verleden en de toekomstplannen die haar bureau voor de beschikbare 500 m2 heeft uitgetekend. Alles strak en in dienst van dienst van de muziek. De middag wordt prachtig uitgeleid door in Berlijn woonachtige Russische violist Artiom ShishkovHij speeltvanEugène Ysaÿe, Sonata No3 en van Johann Sebastian Bach – Chaconne, Partita No. 2 BWV 1004. Applaus!

Grabbelton, december 2019

Bij heerlijke zonneschijn kwamen ongeveer 75 vrienden bij elkaar op de Smeebrug voor de grabbelton. Bewoners van 15 adressen hadden hun huizen opengesteld om kleine groepen van ca. 5 personen te ontvangen. Er werden kaartjes uitgedeeld met drie adressen waar de groepjes samen naartoe liepen. Samen praten, huizen kijken, theedrinken – bij ieder adres weer een ander programma. Voor de afsluitende borrel ontmoetten we elkaar bij de Colour Kitchen op de Oudegracht. De deelnemers waren enthousiast; iedereen genoot van de middag.

Rond Mariahoek, november 2019

Op zondag 10 november bezochten we een aantal monumenten rond de Mariahoek en waren we uitgenodigd om af te dalen naar de bedding van het hernieuwde stukje singel. Dat was zeer spectaculair. De projectleider van de gemeente Utrecht en de aannemer informeerden ons over de laatste stand van zaken van dit langlopende en ook bijzondere project. In september 2020 zal de singel weer rond zijn. Bijzonder was het om onder de Stadskamer van Hoog Catharijne te staan en hier ook restanten van kasteel Vredenburg te zien. Daarna bezochten we twee monumenten die in eigendom zijn van de oud-katholieke parochie van Utrecht; de St. Gertrudiskapel, een prachtig gedecoreerde schuilkerk waar de katholieken na de Reformatie in de 16e eeuw hun toevlucht zochten, en de Oud-Rooms Katholieke Aalmoezenierskamer. Deze kamer is in 1674 opgericht met als doelstelling diegenen te ondersteunen die niet in staat zijn in de eigen behoeften te voorzien. Kort gezegd: armenzorg. Hoewel de tijden veranderd zijn, is er nog steeds een taak weggelegd voor de ORKA. 
Bijzonder was ook het bezoek aan het SHV-gebouw, dat normaal gesproken niet of nauwelijks voor groepen wordt opengesteld. Het is een naoorlogs Rijksmonument met bijzondere natuurstenen gevels en het pand heeft een prachtig vloermozaïek en monumentaal trappenhuis. De middag werd afgesloten bij Sociëteit De Vereeniging op de Mariaplaats.



Veeartsenijgebied, oktober 2019

Vandaag bezoeken de vrienden van Gastheerschap en Cultuur het Veeartsenijgebied achter de Biltstraat. Het gebied kent een rijke historie en tal van gebouwen gerelateerd aan de Veeartsenij die terug gaan tot 1821 toen de Rijksveeartsenijschool werd opgericht. 
In de Paardenkathedraal krijgen we een lezing van een hoogleraar diergeneeskunde over de veterinaire geschiedenis. Ook mogen wij een kijkje nemen in het Jeugdtheaterhuis De Berenkuil, aan de Biltstraat 166. Vanaf het startpunt, neemt een gids van Gilde Utrecht ons te voet mee door de rijke historie van het gebied. Tot slot bezoeken we het net gerenoveerde Veterinair Anatomisch Instituut dat in 1921 is ontworpen door J. Crouwel in de Amsterdamse Schoolstijl. We worden ontvangen door de beheerder, die met trots het gerestaureerde gebouw laat zien. De zon schijnt, even komt het Veeartsenijgebied in zijn oude glorie tot leven.