Eerdere Activiteiten

Op deze warme augustusmiddag kwamen we met ongeveer 70 vrienden bij elkaar op de Geertebrug voor een mede met inzet van Jetta Ernst georganiseerd programma. Het bestond uit de volgende onderdelen:

In De Toonkamer op Oudegracht 341 konden we na een toelichting van haar dochter de zeer interessante expositie van Joanna Crone bewonderen.

In de kamer op de eerste verdieping van dit pand met zijn mooie uitzicht over de Oudegracht, waar Pyke Koch een groot deel van zijn leven doorbracht, kregen we een boeiend relaas van Carel Blotkamp, emeritus hoogleraar moderne kunst aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Hij heeft verschillende boeken over Pyke Koch geschreven, is ook regelmatig bij hem op bezoek geweest gedurende diens leven hier en kon ons dus ook precies vertellen op welke plek hij schilderde en sliep.

Op Oudegracht 329 gaf Jetta Ernst ons een boeiende rondleiding door dit fraaie huis met trapgevel uit de 17^e eeuw, dat zij samen met haar toenmalige echtgenoot Mart van Schijndel in de 70-er jaren grondig heeft gerestaureerd.

Op de werf thv Oudegracht 341 vertelde Gerrit Heenck, sinds januari de wervenmeester van Utrecht, enthousiast over zijn werk als schakel tussen inwoners, ondernemers en gebruikers van het wervengebied, en de gemeente.

Tenslotte was er op deze plek na afloop ook een zeer gezellige borrel.

Zoals een reactie van een vriend ook aangaf: “Dank voor de heerlijke middag gisteren. Vanwege de hitte had ik tevoren aarzelingen om te gaan, maar dit had ik niet willen missen. Vier interessante onderdelen plus gezellige borrel, super.”

Zondag 10 juli stond de zondagmiddag in het teken van de vroegere Mariakerk en dus het historische Pandhof Sinte Marie in het centrum van Utrecht dat compleet vernieuwd is. Deze herinrichting van de Pandhof Sinte Marie is op een unieke manier tot stand gekomen. Een groep bewoners nam het initiatief en heeft er vele jaren aan gewerkt. Wij kregen van hen een uitgebreide uitleg over hoe het Pandhof veranderd is van een stenig plein naar een groene sfeervolle ontmoetingsplek. Er is meer ruimte om te zitten, dankzij onder meer een nieuw hekwerk dat tevens fungeert als bank. Ook is er eenheid aangebracht met de historische omgeving door de nieuwe bestrating. Hierdoor is de omtrek van de voormalige Mariakerk goed te zien. Op het plein is extra groen gekomen. Een bijzondere toevoeging is ook een waterwerk, dat beeldhouwer Ton Kalle speciaal ontwierp voor deze plek. De kloostergang en de omringende monumentale gebouwen zijn in de avond subtiel verlicht, waardoor er ook met gesloten hekken veel te zien is.

 

Vervolgens gingen we naar een bijzonder gaaf gebleven mozaïektegelvloer uit het begin van de 14e eeuw onder de nieuwbouw op de Mariaplaats; deze is hier bij opgravingen gevonden. De vloer van 3 bij 7 meter bevindt zich in het huis waar drie eeuwen later, dus in de 17^e eeuw de Utrechtse schilder Abraham Bloemaert woonde. De bijna compleet bewaard gebleven vloer aan de Walsteeg/Mariaplaats bestaat uit in mozaïek gelegde tegels in geel, rood en zwart, die variëren in vorm en formaat. Langs de haard zijn de tegels versierd met afbeeldingen van Franse lelies. Bart vertelde ons verder over de uitgangspunten van de architect bij de nieuwbouw.

Daarna kregen we een uitleg over de eco-oevers langs de Catharijnesingel.

Ten slotte kregen we een bezichtiging in het gebouw van Sociëteit “De Vereeniging”, een gezelligheidsvereniging met ruim 300 leden. 150 jaar geleden opgericht in Utrecht, en nu een bruisend centrum van velerlei activiteiten. Het prachtige pand op de Mariaplaats 14, hun eigendom, was oorspronkelijk een middeleeuws kanunnikenhuis dat binnen de ommuurde immuniteit van de Mariakerk lag. Het grensde aan het Mariakerkhof en werd bewoond door kanunniken, geestelijken die geen kloostergeloften hoefden af te leggen.De afgelopen jaren hebben er veel vernieuwingen plaats gevonden.

We eindigden met een gezellige borrel bij deze Vereeniging.

Gastheerschap in woord en daad – het was weer tijd voor een ‘walking dinner’. 42 vrienden hebben zich uitgesloofd om voor elkaar te koken. Bij heerlijk weer zijn de groepen van 5-6 vrienden bij elkaar gekomen om deels buiten in tuinen, op balkons en terrassen van de lekkere voor-, hoofd en nagerechten te genieten. Soms moesten er fietsen aan te pas komen maar het gros van de adressen was toch rondom de twee grachten. En op de kade van de Nieuwegracht werd de geslaagde avond afgerond met een kopje koffie/thee. Zeker vatbaar voor herhaling in 2023.

Heeft u dat ooit eerder meegemaakt? Op de Vismarkt aan de vistafel staan.

Al jaren heb ik die twee stenen tafels daar zien staan, maar nooit heb ik me gerealiseerd dat dit de historische overblijfselen zijn van wat ooit de Vismarkt was.

Aan die vistafel begon zondag 8 mei de excursie naar de gewelven van het keizerlijk paleis Lofen.

Niet minder dan drie gidsen stonden voor ons klaar om uitleg te geven over een nieuwe historische attractie in de stad. Het was -zoals ze het in de filmwereld noemen- een sneak preview. We mochten alvast rondsnuffelen voor op 2 juni burgemeester Sharon Dijksma de officiële opening van Paleis Lofen zal verrichten.

Die datum van 2 juni is niet willekeurig. Want het bijzondere historische feit rond Paleis Lofen is dat op deze plek 900 jaar geleden, op 2 juni 1122, stadsrechten werden verleend aan Utrecht.

Vanaf 2 juni viert de stad Utrecht het heuglijke feit, dat het als eerste plaats in West-Nederland stadsrechten kreeg.

Aan die eerder genoemde vistafel werd ons met kaarten en tekeningen uitgelegd hoe Paleis Lofen, als pied-à-terre voor keizer Hendrik V, ten noord-westen van de Domtoren was gebouwd.

Wat nu rest van het paleis zijn alleen de keldergewelven. Op straatniveau zijn in de loop van de eeuwen vele andere gebouwen verrezen, nu o.a. café Graaf Floris en interieurwinkel Rachmaninoff. Maar onder al die winkels en café’s heeft Stadsherstel Utrecht (bijna) alle kelderruimtes van Lofen verworven en er weer één geheel van gemaakt. DOMunder, de organisatie achter de archeologische tentoonstelling onder de kasseien van het Domplein, gaat ook de historische attractie Lofen beheren en voor het publiek levendig maken.

Om recht te doen aan de bestuurlijke balans in Utrecht in de 12e eeuw bestond deel twee van deze excursie uit een bezoek aan Flora’s Hof, de plek aan de zuid-oost kant van het Domplein, waar vroeger het bisschoppelijk paleis stond. Het was immers keizer Hendrik V, die vanuit een soort Europees perspectief-avant la lettre heerste over het Roomsche Rijk, waar Utrecht onderdeel van was. Als ‘zetbaas’ had de Keizer de bisschop van Utrecht benoemd. En die verdiende een plek aan gene zijde van de Domkerk.

Van dat bisschoppelijk paleis rest ons niets meer, behalve dat de plek later als een bloemen- en plantenkwekerij werd ingericht door de tuinarchitectenfamilie Van Lunteren. Stel je voor? Een kwekerij! In het hart van de stad!

En daar hebben we nu de prachtige, rustige stadstuin Flora’s Hof aan over gehouden. Ronald Trum en Michiel Plomp, gaand en komend voorzitter van de stichting  ‘Vrienden van Flora’s Hof’ waren de gastheren bij dit bezoek, waaraan we vooral de indruk overhielden, dat de tulpen op dit prachtige lustoord aan de voet van de Domtoren er prachtig bij stonden. 

Op zondag 10 april j.l. konden wij weer helemaal los gaan, zonder aanmelding en gedoe! Met de hele groep bezochten we vanuit de Brigittenbrug museum Catharijneconvent. Het museum heeft grote verbouwingsplannen waar we die middag over geïnformeerd werden. In de aula gaven Marieke van Schijndel, directeur museum Catharijneconvent en Boukje Schaap, programmamanager verbouwing, een visie over het toekomstige Catharijneconvent en een toelichting op de verbouwingsplannen voor het museum.  De ideeën van de vijf geselecteerde architectenbureaus werden getoond (wie nog een keer terug wil kijken: https://www.catharijneconvent.nl/verbouwing/) maar het blijft nog even spannend welk ontwerp het wordt. Aansluitend vertelde Tanja Kootte, conservator en curator van de actuele tentoonstelling ‘Van God Los’, het verhaal over het ontstaan en de uitvoering daarvan. Daarna was er gelegenheid om de tentoonstelling op eigen gelegenheid te bezoeken. De middag werd afgesloten met een borrel in het museumcafé.

Op zondag 13 maart 2022 hebben 95 vrienden deelgenomen aan een kunstroute, waarbij zes groepen ieder twee ateliers hebben bezocht van de volgende kunstenaars:

1. Gertruud Deentjes, vriend van G&C en vorig jaar afgestudeerd als kunstenaar. Zij heeft een eigen atelier aan huis en zal de groepen daar ontvangen. Zij maakt vooral kunst met materialen, die bij de renovatie van hun huis vrijgekomen/tevoorschijn zijn gekomen.     

2. Luuk Huiskens, een bekende Utrechts fotograaf. Zijn werk lijkt beïnvloed door het Magisch Realisme, een stroming die in Utrecht tot grote bloei kwam en in kunstenaars als Joop Moesman en Pyke Koch zijn belangrijkste vertegenwoordigers kent.

3. Marijke Breuers, geïnteresseerd in de relatie tussen mens en omgeving. Achtergebleven sporen en voorwerpen in huizen vormen het begin van een zoektocht. De opleidingen ‘Architectonische vormgeving’ aan de ABK en daarna ‘Tekenen’ aan de HKU komen in haar werk bij elkaar. Zij zal iets laten zien van een project rond de huizen van Maria van Pallaes.

4. Marie-José Wessels maakt vooral dierbeelden (b.v. ook de Polarbear aan de Biltstraat). Zij zal haar werken laten zien en een verhaal houden over het verschil tussen een beeld maken van hout en metaal.

5. Nico Rypkema, een van de meest invloedrijke Utrechtse schilders van de laatste decennia. Hij is van de generatie Huub Sluys, Rien Goené, Wout Maters én Bertus Jonkers.

6. Leida van Deutekom, beeldhouwer, filmer en muzikant. Bij het beeldhouwen is er de uitdaging om uit een ruw stuk steen, een glanzende dynamische compositie van lijnen, vormen en vlakken te maken die van alle kanten boeiend is om naar te kijken. Het zijn organische vormen, soms herkenbaar maar altijd zo gestileerd of geabstraheerd, dat de kijker zelf kan invullen wat het verbeeldt.

Aansluitend zijn alle groepen gewandeld naar Sociëteit De Vereniging aan de Mariaplaats. Daar heeft Erik van Dijk van Oud London ons het medio april te openen restaurant Marie laten zien.

In dat restaurant zijn een muurschildering en schilderijen te zien van de bekende Utrechtse kunstenaar Jeroen Hermkens. Jeroen heeft uitvoerig verteld over het maakproces en de bijzonderheden die daarop te zien zijn.

De kunstroute werd  afgesloten met een druk bezochjte borrel in de Koning Willem 3-zaal van de Sociëteit De Vereniging, Mariaplaats 14.

Mega-operatie Lombokplein

Op zondag 13 februari bezoeken we het Westplein. Het nu nog drukke verkeersplein en tochtgat gaat de komende jaren op de schop. Projectleider Carla en Planontwerper Marlien vertellen vol trots over het nieuwe Lombokplein, dat het stationsgebied,

Lombok en de binnenstad aan elkaar gaat verbinden. Het is een mega-operatie waarbij de autoweg wordt omgeleid rond het NH-hotel. Zo ontstaat er ruimte om de Leidse Rijn door te trekken, voor betere fietsstromen, parken en enkele huizen.

Maar voor het zover is moeten eerst de honderden kabels, rioleringsbuizen en oude fundamenten worden verplaatst. Onze vrienden komen graag in 2028 terug voor het resultaat.

Zondag 23 januari was ons door Corona wat later geplande nieuwjaarsbijeenkomst. Allemaal thuis achter de computer. Maar ook allemaal voorzien van bijzondere kaasjes van Wouter en Anaël van de Zuivelhoeve aan de Lijnmarkt. In de dagen voorafgaand waren meer dan 100 porties kaas afgehaald in de winkel en evenzovele vrienden waren paraat om ze – met een drankje – te proeven. 

Maar natuurlijk was nu een belangrijk onderdeel van de bijeenkomst de toespraak van Jorik, ook via internet. Jorik was heel eigentijds op pad gegaan met bossen bloemen en filmcamera om het afscheid van Joost vast te leggen en hem enorm te bedanken voor zijn jaren in het bestuur en de komst van Henk van Veen in het bestuur. Een vrolijke film met kleine interviews van allebei. En tot slot werd ook de verhuizing van Florence in het film-zonnetje gezet.

We hebben in de januaribijeenkomst geproefd van de kazen:  als eerste ‘De Ossekop’, kaas uit Oss van boer Spierings gemaakt met gepasteuriseerde melk van eigen koeien. Het is een Brabants witflora-kaasje geïnspireerd op de traditionele Franse Camembert. Daarnaast: de Oudwijker Fiore, van een kaasmakerij uit Lopikerkapel met melk van koeien die grazen op de Brienenshof in Cothen naar traditioneel Taleggio recept. Verder een blauwader kaas uit Molenschot, Brabant met oranje kleur door caroteen en – tot slot – de Oude Gracht Oud op basis van melk van Utrechtse boeren die 10 tot 12 maanden gerijpt is. 

Leuk om nog eens te proeven! 

Deze bijeenkomst stond in het kader van de bouw van het nieuwe Slachtstraat Filmtheater in Utrecht. De gebouwen aan het Hoogt en de Slachtstraat waren tientallen jaren onderdeel van Filmtheater ’t Hoogt.

Maar zij vertrokken omdat een deel van de panden getransformeerd zou worden tot woningen en het gebouw aan de Slachtstraat verkocht zou worden door de eigenaar: het Utrechts Monumentenfonds. Het Utrechts Monumentenfonds is een stichting zonder winstoogmerk en zet zich sinds 1943 in voor het wonen, gebruiken en genieten van gebouwd erfgoed in Utrecht, als bijdrage aan de stad en aan de stedelijke samenleving van morgen. Toen het plan van het UMF niet realiseerbaar bleek, kwam Jos Stelling, eigenaar van Springhaver en Louis Hartlooper Complex met het idee om er weer een filmhuis met horeca te beginnen. Het Slachtstraat Filmtheater is dus geboren uit een gezamenlijke passie om dit unieke monumentale complex met een functie als cultureel en filmisch hart in de stad weer open te stellen voor publiek.

Het programma begon met een voorlichting in de Serre van het Ubica-restaurant door Suzan te Brake, directeur van het UMF. Vervolgens werd er in twee groepen een rondleing gegeven door de gebouwen, die op dit moment aan de Slachtstraat en het Hoogt verbouwd worden onder leiding van Suzan te Brake en Jos Stelling. Na afloop was de borrel wederom in de Serre van het Ubicarestaurant.

Het groene Beurskwartier

In het septemberprogramma gingen we het Beurskwartier verkennen, de wijk tussen het Centraal Station en de Jaarbeurs. Ook bezochten we het stationsgebied en de fietsenkelder onder begeleiding van Gilde rondleiders. 

Nu de laatste hand aan het stationsgebied is gelegd, is het de beurt aan het Beurskwartier aan de westkant van het Centraal Station. Het gaat om het gebied gelegen tussen Croeselaan, van Zijstweg, Overste Den Oudenlaan en Graadt van Roggenweg. Het gebied krijgt een meer publieke functie (wonen, werken en ontspannen). Het wordt onderdeel van het centrumgebied. De audiotour leidde ons door de nieuwe wijk waarin biodiversiteit, het gebruik van groen en autoluwe zones centraal staan. Ook de Jaarbeurs gaat een metamorfose ondergaan.